(چمن – چمنزار – سبز فرش – چمن های فصل خنک – چمن های فصل گرم)

چمن و مدیریت آن

چمن با طراوت و سرسبزی خود بخش اصلی و عمده توجه در هر باغ و پارک است همین طور پوشش مناسبی برای زمین های ورزشی مثل زمین گلف و فوتبال می باشد. البته در برخی از کشورها از چمن به عنوان پوشش زیر درختان و یا کاشت آن در بزرگراه ها به منظور پوشش سبز و جلوگیری از فرسایش خاک استفاده می شود.

در یک برنامه مدیریتی عواملی وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد و شامل: نوع گونه انتخابی، ناحیه آب و هوایی که قرار است در آن جا کشت شود و کاربردی که برای آن منطقه خواهد داشت.(برای مثال آبیاری مداوم ممکن است در مناطقی که آب و هوای خشک دارند لازم باشد).

انواع

برای پوشش چمن از دو کلمه چمنزار و سبز فرش استفاده می شود که قبل از شروع مطلب لازم است از هم متمایز شوند.

سبزفرش به پوششی از برگ ها و ساقه های در هم رفته گیاهان باریک برگ یا کوچکی گفته می شود که رشد زیادی دارند و در فواصل نزدیک هم کوتاه می شوند. چمنزار سطحی از چمن است که تنها جنبه زینتی دارد و برای بازی به کار می رود و می توان گفت عنصر اصلی در فضای سبز محسوب می شود.

تعریف چمنزار به سه نکته وابسته است:

معمولا باریک برگ های چندساله هستند.

هرس مداوم را تحمل می کنند.

احتیاج به مراقبت زیادی دارند.

چمن ها در فضای سبز از اهمیت زیادی برخوردار هستند چرا که علاوه بر ارزش زیبایی، خاک را در مقابل فرسایش حفظ می کند. همین طور این فرش طبیعی گرد و غبار را در روزهای خشک، گل و لای را در روزهای بارانی و در روزهای آفتابی گرما و بازتاب زیاد نور را کاهش می دهد.

انتخاب گونه مناسب مهم ترین کار ممکن در فعالیت های مدیریتی برای داشتن یک چمن زیبا و سالم می باشد که چمن زنی، آبیاری، کوددهی و کنترل آفات از عوامل تاثیرگذار بر این روند است.

گیاه شناسی

چمن ها جزء:

نهاندانگان
تک لپه ای ها
راسته Poales
تیره Graminae

می باشند و مرفولوژی اندام های مختلف آن ها به شرح زیر است.

(ریشه، ساقه، برگ، گل آذین، گل، میوه)

گیاهان شبه چمن

گیاهانی وجود دارد که به دلیل شباهت ساختارهای رویشی آن ها با چمن، گاهی به اشتباه تصور می شوند مانند جگن ها و صوف ها.

سبز فرش ها در زندگی ما انسان ها دارای سه نقش اساسی هستند:

زینتی(باعث بهبود وضعیت محیطی می شود)
ورزشی و تفریحی(زمین های تنیس، گلف، فوتبال، بیسبال، اسب دوانی، چوگان)
کاربردی(تثبیت خاک و جلوگیری از فرسایش)

سازگاری های محلی گونه های چمن

گونه های چمن بر اساس عوامل مختلفی همچون سازگاری محلی، کاربرد چمن، میزان مراقبت مورد نیاز و ارزش اقتصادی آن انتخاب می شوند که هر کدام برای شرایط خاصی هستند(دمای خنک و شرایط گرم تر).

چمن های فصل خنک(معتدله) که در رنج دمایی بین ۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی گراد هستند و در دمای خنک بهار و پاییز خوب می شوند. آن ها در دمای گرم تابستان ممکن است به خواب بروند و در صورت گرمای شدید از بین رفته، رشد آن ها در دمای ۲۷ تا ۲۹ درجه سانتی گراد تابستان متوقف می شود. برای فصل خنک می توان گونه های بنت گراس، رای گراس یکساله، بلو گراس، فستوکای سرخ، فستوکای بلند و رای گراس دائمی را نام برد که تحمل سایه سنگین را هم ندارند.

چمن های فصل گرم(نیمه گرمسیری) که در رنج دمایی بین ۳۰ تا ۳۵ درجه سانتی گراد هستند و برای بهترین حالت رشد، متوسط دمای خاک باید ۱۵٫۵ درجه سانتی گراد باشد. آن ها وقتی دما سرد می شود به خواب می روند و دارای گونه هایی همچون آفریقایی، باهیاگراس، زویشیا، کارپت گراس، بوفالوگراس، سینت آگوستین گراس، گراما، کیکوگوگراس می باشند.