کشاورزی یکی از مشاغل سختی است که برای حصول نتیجه و بهره وری، به زمان و دقت زیادی نیاز دارد. بدون شک در آینده وضعیت تولیدات کشاورزی با مخاطراتی از قبیل خشکی، شوری، تنش دمایی و آفات و بیماری ها دچار خواهد می شود. مراکز بیمه گر به جهت جبران خسارت های ناشی از این موارد، نیاز به اطلاعات دقیقی دارند تا با بررسی تغییرات محیطی بتوانند به تولید کنندگان کمک نمایند. پرونده الکترونیکی با ثبت تمامی مسائل و مشکلات کشاورزان، کمبودها و نیازمندی های فنی آن ها را به جهت خدمات رسانی به موقع شناسایی می کند. در حقیقت مزیت تکمیل پرونده الکترونیک یکپارچه سازی اطلاعات کشاورزی و استفاده از ظرفیت مراکز جهاد کشاورزی برای خدمات رسانی منطقی به تولیدکنندگان و بهره برداران است. نظام کشاورزی الکترونیک نیز دقیقا به همین منظور می باشد.
تاثیر کشاورزان بر خاک
کشاورزان با استفاده از خاک و زمین های زراعی بصورت مستقیم و غیر مستقیم بر سلامت خاک و ساکنان آن نیز تاثیر می گذارند. آبیاری بیش از حد، آبیاری کم، مصرف بیش از اندازه از مواد شیمیایی مانند کودها و سموم همگی بر کمیت و کیفیت محصولات و خاک اثر می گذارند. به همین دلیل باید در چنین شرایطی باید سیستم هایی مسنجم وجود داشته باشند تا مراحل تولیدات محصولات کشاورزی را بررسی و پایش نمایند.
تحلیل داده ها و اطلاعات جمع آوری شده کمک می کند تا متخصصان بتوانند آن ها را تحلیل کرده و بر تولید و نحوه فرآوری محصولات کشاورزی نظارت نمایند. آگاهی از تغییرات آب و هوایی و اقلیمی و میزان آلودگی زمین های زراعی به آفات و بیماری های گیاهی کمک می کند تا از طغیان یک بیماری جلوگیری بشود. برای رسیدن به رشد و توسعه پایدار در بخش کشاورزی کشور لازم است یک بستر مناسب بر پایه افزایش سرعت و کیفیت تولید دانش ایجاد بشود.
اهمیت نظام کشاورزی الکترونیک
ایجاد سامانه نرم افزاری توزیع نهاده های کشاورزی از آغازگران کشاورزی هوشمند بود که امکان ردیابی تولید محصولات کشاورزی و سطح زیر کشت و زمان برداشت را قابل محاسبه و امکان تنظیم سطح زیر کشت آبی با آب قابل دسترس را تسهیل نمود. نظام کشاورزی الکترونیک نه تنها به تسهیل امور کشاورزان و پیاده سازی کشاورزی الکترونیک کمک کرد، بلکه به عنوان یک ابزار قدرتمند در جهت ارتقا سطح تولیدات کشاورزی و مصرف صحیح منابع آبی و خاکی گام بزرگی برداشت.
جهت پیاده سازی پرونده الکترونیک لازم است تا افراد با تجربه و متخصص بکار گرفته شوند تا با آموزش های لازم بستر مناسبی برای بکارگیری این سیستم فراهم آورند. نظام کشاورزی الکترونیک قدم بزرگی در زمینه کاهش هزینه ها و ارتقا کمی و کیفی محصولات کشاورزی و افزایش بهره وری است که باید توسط مسئولان و کشاورزان جدی گرفته بشود.
هدف یکپارچه سازی اطلاعات کشاورزی
ویژگی های ساختاری کشاورزی کشور، رشد فناوری اطلاعات را در حوزه کشاورزی و طراحی یک زمینه اطلاعاتی یک پارچه تحت عنوان (سیستم کشاورزی هوشمند موثر) را ضروری می نماید. هدف از ایجاد سیستم کشاورزی هوشمند، یکپارچه سازی اطلاعات کشاورزی از قبیل تولیدکنندگان و بهره برداران است، این سیستم ارائه خدمات بهتر به کشاورزان و مدیریت بهتر نظام تولیدی محصولات کشاورزی را تسهیل می نماید.
کشاورزی هوشمند علاوه بر افزایش دقت کشاورزان در روند کشت و کار کمک می کند تا محصولات بصورت کمی و کیفی بهبود پیدا کنند. از دیگر مزایای یکپارچه سازی اطلاعات کشاورز می توان به اجرای طرح حد نگاری، دریافت کلیه اطلاعات مکانی و توصیفی اراضی کشاورزی، تعداد بهره برداران، نوع کشت، میزان آب و … اشاره نمود.
پژوهشگران حوزه کشاورزی تاکید می کنند که اجرایی شدن این طرح از بروز زمین خواری در بعضی از استان ها مانند گیلان جلوگیری به عمل می آورد. در سیستم کشاورزی هوشمند، جمع آوری و ثبت اطلاعات تولیدکنندگان و بهره برداران و اقدامات عملی آن ها در زمینه استفاده از سموم و دسترسی به منابع، بصورت الکترونیک با متخصصان اشتراک گذاری می شود.
از دیگر مزایای استفاده از پرونده الکترونیک برای کشاورزان و بهره برداران می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
• صرفه جویی در وقت و کاهش بروکراسی اداری مانند مراجعه به مراکز جهاد کشاورزی.
• ارتقاء مراقبت های فنی از واحدهای تولیدی مانند باغ، گلخانه، زمین ها زراعی، دامپروری ها.
• پیشگیری از بروز خطاهای احتمالی مانند تشخیص های نادرست.
• سهولت در انجام فعالیت های زراعی.
• مدیریت صحیح منابع آبی و خاکی.
• نظارت بر کمیت و کیفیت.
• دسترسی سریع به اطلاعات تولید کننده و کمک رسانی به موقع.
• افزایش مشارکت کشاورزان در ارتقا و بهبود محصولات زراعی خود.
جمع بندی
کشور برای رسیدن به یک توسعه و رشد پایدار نیاز به یک برنامه ریزی صحیح دارد تا بتواند با ایجاد فضایی مناسب، تولید دانش را سرعت بخشیده و کیفیت آن را بالا ببرد. در پرونده الکترونیک با درج تمامی مشکلات کشارزان به آن ها کمک می کند تا با تصمیم گیری به موقع از طرف کارشناسان و متخصصان از بروز مشکلات اساسی جلوگیری نماید.
ضرورت وجودی نظام کشاورزی الکترونیک کمک می کند تا با تشکیل پرونده الکترونیک و یکپارچه سازی اطلاعات کشاورزی پازل طرح تحول کشاوری کامل بشود. در واقع استفاده از پرونده الکترونیک کمک می کند تا با خدمات رسانی منطقی و به موقع هیچ کشاورزی از کمک های دولت و جهاد کشاورزی دور نماند.