مزایای خاکورزی حفاظتی افزایش کیفیت خاک، کاهش انرژی مصرف شده و افزایش محصول و غیره است.
در طی دهه های آتی کشاورزی باید بتواند با توجه به زیاد شدن جمعیت و میزان تقاضا در زمینهای کوچکتر و از منابع طبیعی استفاده مفیدتری داشته باشد و برای رسیدن به این هدف پذیرش سیستم های خاکورزی حفاظتی و گسترش آن نقش موثری خواهد داشت.
خاکورزی شرایط ایده آت برای جوانه زدن بذر، رشد و نمو ریشه و سبز شدن گیاهچه فراهم می کند.
یک سیستم خاکورزی برای افزایش راندمان گیاهان کشاورزی عملیات خاص و پیوسته با ترتیبی ویژه است.
بهبود شرایط عملیات خاورزی یک بخش مهمی از مکانیکی کردن کشاورزی است. نگهداشتن بقایای گیاهی بر روی خاک تردد کمتر ماشین های کشاورزی بر روی خاک و تناوب زراعی مجموعه ای از روش هایی است که به آن خاکورزی حفاظتی گفته می شود و این امر در نهایت منجر به توسعه پایدار کشاورزی خواهد شد.
خاکورزی حفاظتی شامل ۳ بخش: خاکورزی حداقل،خاکورزی کم و خاکورزی صفر است.
اهداف و روش های خاکورزی حفاظتی:
۱) کاهش مصرف سوخت، زمان، آب مصرفی، کود شیمیایی، بذر و هزینه ها و نهایتا افزایش درآمد
۲) خاکورزی کمتر، رفت و آمد کمتر ماشین ها، زیاد شدن مواد آلی در خاک، اصلاح خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و باقی ماندن بقایای گیاهی که از فرسایش جلوگیری می کند، نگهداشتن رطوبت خاک و کمتر شدن شوری خاک.
با توجه به تمام مزیت های فوق و همچنین به منظور گسترش پایدار بخش کشاورزی لازم است که خاکورزی به خاکورزی حفاظتی تغییر یابد.
خاکورزی چیست؟
به طور کلی خاکورزی به دسته ای از عملیات مکانیکی گفته می شود که به منظور پرورش گیاهان زراعی خاک را به هم می زنند.
اهداف و روش های خاکورزی حفاظتی به منظور افزایش تولید و حفاظت از منابع موجود است.
روش نوین در این زمینه
روش نوین خاکورزی تحولی بزرگ و شگرف در زمینه سیستم های خاکورزی است. مزایای خاکورزی حفاظتی و نقش آن بر سلامت خاک بسیار حائز اهمیت می باشد زیرا کشاورزی ارگانیک نظامی زراعتی است مبتنی بر تمرکز بر حاصلخیزی خاک و سلامت گیاه و استفاده نکردن از مواد شیمیایی مصنوعی و مدیریت بر اکوسیستم زراعی.
نقش خاکورزی حفاظتی بر سلامت خاک به عنوان اولین و اصلی ترین هدف در کشت زیستی مورد نظر قرار گرفته است که در دراز مدت سبب حاصل خیزی بیشتر خاک و احیای اکوسیستم زنده آن گردد و در صورت نابودی مواد آلی خاک فرسایش و آسیب به محیط زیست صورت خواهد گرفت.
نقش خاکورزی حفاظتی بر سلامت خاک به آن معناست که اگر باقی مانده های محصولات سال قبل در سطح مزرعه بیشتر از ۳۰ درصد باشد فرسایش آبی را کاهش خواهد داد. این پوشش باقی مانده می تواند پوشش زمستانه، گیاه مرتعی، گیاهان ردیفی و یا غلات دانه ریز باشند و چانچه این پس ماندها سطح زبر و خشنی در سطح خاک ایجاد کنند رطوبت خاک باقی خواهد ماند و فرسایش خک کنترل می شود.
نقش خاکورزی حفاظتی بر سلامت خاک به دلیل حفظ باقی مانده های گیاه در سطح خاک، بهینه سازی مصرف آب ( افزایش فاصله میان دو آبیاری و حفظ رطوبت خاک از طریق تبخیر سطحی) و کود و وجود پوشش دائمی بر سطح خاک، بهبود بخشیدن بر کیفیت خاک، دست کاری کردن کمتر خاک و تردد کمتر بر روی زمین است.
اهداف و روش های خاکورزی همچنین منجر به جلوگیری از نابود شدن میلیاردها تن خاک و نگه داشتن مواد آلی خاک می شود و در اینصورت به خصوص در کشور ما توجیه فنی و اقتصادی دارد.
با توجه به اینکه میزان مواد آلی در کشور ما کمتر از یک درصد است و هچنین با توجه به آنکه خاکورزی حفاظتی موجب نگه داشتن مواد آلی در خاک می شود از لحاظ اقتصادی و فنی برای ما کاملا قابل توجیه است.مزایای خاکورزی حفاظتی حاصلخیز شدن خا و زیر و رو کردن بقایای گیاهان، آماده کردن بستر بذر و کنترل کردن علف های هرز و حفظ کردن منابع آبی و خاکی می باشد.
خاکورزی اساسا به دو دسته خاکورزی اولیه و ثانویه تقسیم می شود.
- خاکورزی اولیه پس از برداشت محصول انجام می گیرد.
- خاکورزی ثانویه مقدار کمی از بقایایی که از خاک باقی مانده را با خاک مخلوط کرده و دفن می کنند.
کلمات کلیدی : اهداف و روش های خاکورزی حفاظتی، نقش خاکورزی حفاظتی بر سلامت خاک،مزایای خاکورزی حفاظتی
