کاشت خیار گلخانه ای به دو صورت انجام می گیرد:

• کشت مستقیم:

در این نوع کشت بذر به صورت مستقیم داخل زمین اصلی قرار می گیرد.

• کشت نشایی:

در این نوع کشت بذر در داخل گلخانه ها و سینی های مخصوص نشاء کشت شده و پس از آماده شدن به زمین اصلی منتقل می شود.

 توزیع انواع بذر خیار گلخانه ای به روش های مختلف اینترنتی و سنتی (خرید از فروشگاه های فروش بذر) انجام می گردد که از جمله روش هایی که در حال حاضر بسیار مورد توجه کشاورزان قرار گرفته است خرید اینترنتی بذر خیار می باشد.

تشنگی دادن به بوته خیار

پس از انتقال نشا خیار به زمین اصلی پس از گذشت دو هفته جهت افزایش و بهبود سیستم ریشه، کشاورزان گیاه را وارد مرحله تشنگی می کنند. بعد از مستقر شدن نشا خیار داخل زمین تا چند روز آبیاری به صورت منظم انجام می گیرد و بعد از آن به مدت ۲ هفته میزان آبیاری کاهش می یابد.در این مرحله گیاه دارای ۴-۵ برگ می باشد. در این هنگام گلخانه داران یک آبیاری سنگین انجام داده و گیاه را وارد مرحله تشنگی می کنند. پس از گذشت زمان ۱۵-۳۰ روزه با توجه به فصل کشت و نوع خاک، گیاه در ابتدای صبح و یا هنگام غروب آفتاب علائم پژمردگی را نشان می دهد. این علائم بیان کننده این است که ریشه گیاه تا جایی که آب در زمین نفوذ کرده و قابل جذب بوده است رشد کرده و نیاز به آب دارد.

اهداف هرس خیار

1. کمک به بهبود ریشه‌های آسیب‌دیده
2. حذف بخش‌های خشک‌شده و صدمه‌دیده، بی‌مصرف و غیرمفید گیاه
3. محدود کردن رشد ناخواسته گیاه
4. تقویت و نگهداری بخش‌هایی از گیاه که از وضعیت خوبی برخوردارند.
5. جوان‌سازی گیاهان مسن و تناسب بین شاخ و برگ و میوه
6. تسریع و افزایش در تولید و رشد گل و میوه و بالا بردن کیفیت میوه‌ها و عملکرد بوته‌ها.
7. آسان کردن نفوذ بهتر نور در سرتاسر تاج گیاه.
8. عبور و مرور و انجام عملیات داشت و برداشت و سم‌پاشی راحت‌تر بوده و آلودگی بوته‌ها به آفات و بیماری‌ها کاهش می‌یابد.

پایین کشی

پس از رشد بوته خیار و رسیدن شاخه اصلی به سیم های کشیده شده در گلخانه مرحله پایین کشی صورت می گیرد. در این مرحله بوته با احتیاط از طنابی که دور بوته پیچیده شده (به عنوان قیم) باز کرده و روی زمین میخوابانیم. در این مرحله مراقبت بسیار لازم است تا به بوته آسیبی وارد نشود.

بوته خیار در زمانی که دارای رشد رویشی و گلدهی است میوه قابل برداشت نیز دارد. در ایران سلیقه غالب برای انتخاب میوه خیار، خیارهایی با سایز ۱۶-۱۸ سانتی متر و دارای پوست سبز تیره و باشیار های طولی در سرتاسر میوه می باشد.

نکات کلیدی:

کشت ارقام خیار با رشد شاخه جانبی زیاد، برای مناطق دارای خاک و آب شور (EC بالا) مناسب می باشد زیرا شوری خاک و آب عامل محدود کننده جلوگیری کننده از رشد گیاه می باشد. در صورتی که در زمان انتخاب نوع رقم ارقام با شاخه جانبی محدود برای این مناطق انتخاب شود بوته ضعیف بوده و آنچه که انتظار می رود حاصل نمی شود.

فاصله مناسب برای کشت بذر خیار چقدر است ؟

به منظور حفظ مناسب فاصله کشت موارد زیر را باید در نظر گرفت:

_زمان کاشت بذر خیار:

به طور کلی به منظور تهویه مناسب بین بوته های خیار در نیمه اول سال به نسبت نیمه دوم سال به دلیل دریافت نور کافی توسط گیاه فاصله کشت کمتر در نظر گرفته می شود.

_نوع بذر خیار :

برای خیار های پر گل فاصله کشت را به نسبت بذر های میانگل و تک گل بیشتر در نظر می گیرند.

_ شاخه های جانبی:

شاخه های جانبی نیز عاملی تعیین کننده در فاصله های بین بوته ها می باشد در صورتی که تصمیم به کاشت بذری با شاخه های جانبی کم دارید می توانید فاصله های کشت را کمتر در نظر بگیرید.

با توجه به نکات گفته شده در بالا در هر هکتار( ۱۰۰۰۰ متر) تعداد بذر کشت شده بین ۲۵۰۰۰ تا ۳۰۰۰۰ عدد می باشد.

زمین مناسب برای کشت خیار

بذر خیار به منظور ریشه دهی مناسب و در ادامه رشد مطلوب به خاک سبک نیاز دارد زیرا ریشه ها رشد سطحی دارند و از حساسیت بالایی برخوردارند. در زمان کشت بذر خیار باید میزان سفتی خاک( میزان شن و ماسه موجود در خاک) و البته کمبود های خاک را در نظر بگیرید و با توجه به آنها به میزان ۵ تا ۱۲ تن کود دامی برای هر هکتار استفاده نمایید تا خاک به سبکی مورد نظر برسد. در نظر گرفتن این موارد به دریافت میوه های با کیفیت بالاتر منجر خواهد شد.

چه بذری برای کشت گلخانه ای مناسب است 

توجه به انتخاب بذر به منظور کاشتی اصولی و صحیح برای بذر خیار از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

امروزه بیشترین میزان تولید بذرهای گلخانه ای به دست کارشناسان اصلاح نباتات تولید می گردد که در زمره بذر های هیبرید می باشد، برای تولید این بذر ها کارشناسان از انواع روش های علمی و پر هزینه ژنتیکی به منظور تولید بذر های با کیفیت بهره می برند، به علاوه به دلیل عمدتا وارداتی بودن این بذرها قیمت های بالایی برای هر عدد بذر باید توسط کشاورز پرداخت گردد.

بذر خیار را چگونه کشت کنیم 

نحوه ی کشت بذر از اهمیت بالایی برخوردار است که نحوی که حتی اگر بذری بسیار با کیفیت و زمینی بسایر مناسب را انتخاب کنید اما اصول کشت رعایت نشود، نتیجه نخواهید گرفت.

کاشت خیار بصورت خزانه

اگر به دنبال بهترین بستر برای کشت بذر خیار در گلدان های نشاء هستید، پیت موس یکی از بهترین هاست.

نشاها را در پیت موس در سینی های و یا گلدان های نشاء کشت کنید باید توجه داشته باشید که دمای محیط ۳۰ درجه سانتی گراد و با نور و رطوبت کافی نگه داری کنید،  این موارد از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

انتخاب روش کاشت به صورت خزانه به نسبت کاشت مستقیم به این دلیل که می توانیم در امکانات موجود در گلخانه صرفه جویی کنیم و البته می توانیم مراقبت های بیشتر و بهتری تا مرحله جوانه زدن بر روی جوانه ها داشته باشیم می تواند کار آمد تر باشد.

روش انتقال نشاء های خیار به زمین اصلی

حال زمان آن است که نشاء هایی که جوانه زده اند را به زمین کشت منتقل کنید، در زمین حفره هایی کوچک و با فاصله معین و تعیین شده ایجاد کرده و نشاءها را بعد از خارج کردن از گلدان و یا سینی نشا به همراه خاک سینی نشا به زمین در حفره های تعیین شده منتقل کنید باید دقت کنید که به ریشه نشاء ها صدمه ای وارد نشود، بعد از انتقال نشاء ها به زمین گلخانه آبیاری شروع می شود.

آبیاری صحیح در گلخانه چگونه است

عواملی متعددی وجود دارد که بر اساس آنها می توانیم تعیین کنیم که تعداد دفعات آبیاری چگونه باشد. عواملی از قبیل بافت و جنس خاکی که کشت در آن انجام شده، فصل سال، دمای هوا، سن گیاه. توجه به این نکته که باید در آبیاری بوته های خیار حدتعادل حفظ گردد اهمیت بالایی دارد، آبیاری زیاد باعث شسته شدن املاح خاک و آبیاری کم باعث ایجاد پژمردگی و تنش در گیاه می شود.

به طور کلی زمانی که رطوبت خاک به ۲۵ درصد می رسد بهترین زمان برای آبیاری می باشد.

هرس بوته های خیار

هرس بوته های خیار تا قبل از رسیدن بوته های خیار به ارتفاع ۳۰ سانتی متر اکیدا توصیه نمی شود. هرس گیاه به منظور رساندن حداکثر انرژی که توسط گیاه دریافت می شود به ساقه ها و برگ های اصلی به منظور دریافت میوه های با کیفیت بالا انجام می شود، برای این منظور شاخه های فرعی، میوه و گل ها به تدریج حذف میگردد تا بوته شادابی خود را از دست ندهد.

زمان برداشت:

به طور معمول در گلخانه های خیار یک روز در میان برداشت انجام می گردد.

دلیل پایین کشیدن بوته ها چیست؟

هر گلخانه ای یک سقف معین و مفیدی دارد بوته های خیار زمانی که به این ارتفاع برسند نیاز هست تا عمل پایین کشیدن انجام شود، بدین منظور برگ های پیرتر هرس می گردد که البته باید به تدریج انجام شود، درواقع باید دقت نمود که در هر نوبت بیشتر از ۳ برگ حذف نگردد.

مدیریت حاصلخیزی خاک

حاصلخیزی خاک 

چگونه حاصلخیزی خاک را مدیریت کنیم؟

از نظر علم کشاورزی، خاکی حاصلخیز است که بتواند مواد مقوی مورد نیاز جهت رشد گیاه را تأمین کند که برایند آن محصولی با بازده و کیفیت بیشتر می باشد.
حال میخواهیم بدانیم که عوامل تأثیرگذار برحاصلخیزی خاک، چیست؟
عوامل زیادی وجود دارند که به حاصلخیزی خاک کمک می کنند.

ترکیب مواد معدنی

با آگاهی از ترکیبات مواد معدنی درخاک می توانیم توانایی حفظ مواد مقوی گیاهی را پیش گویی کنیم .
با رجوع به موادمعدنی خاک، اختلاف بسیاری بین میزان کل مواد معدنی موجود در خاک و مقدار در دسترس بودن آن ها برای گیاه مشاهده می شود. درحقیقت، فقط بخشی کوچک ازمواد معدنی خاک برای گیاه قابل دسترس است.
به کار بردن کود های شیمیایی و اصلاح كننده های خاک، عامل مهم در افزایش و نگه داشتن محتوای مواد معدنی خاک است. بنابراین وجود یک برنامه کود دهی مطلوب از موثرترین عوامل درحاصلخیزی خاک است.

PH خاک

(PH) از عوامل مهم در نگه داشتن حاصلخیزی خاک است چون بر ميزان دسترسی مواد مقوی از راه خاک توسط گياه تاثیر می گذارد.
معمولا محدوده PH بین ۵/۵ تا ۷برای بسیاری از گیاهان مطلوب است.

مواد ارگانیک

مواد ارگانیک به عنوان یک منبع نیتروژن و فسفر به حساب می آید.
نیتروژن و فسفر می توانند به شکل معدنی درآمده و در معرض گیاه قرار گيرند.
موادآلی، حاصلخیزی خاک را افزایش می دهد، به اين صورت كه ساختمان خاک توسط افزایش CEC بهبود می یابد.

 بافت خاک

مواد معدنی با اندازه های متفاوت ساختمان خاک را تشکیل می دهند.
خاک شن و ماسه، گل و لای، در قیاس با خاک رس مواد مغذی را بیشتر حفظ کرده و در نتیجه به عنوان یک معدن بزرگتری برای مواد مغذی عمل می کند.

 CEC خاک (ظرفیت تبادل کاتیونی)

CEC می تواند به عنوان نشانه حاصلخیزی خاک استفاده شود. CEC بالاتر به معنای توانایی بیشتر خاک جهت نگهداری مواد مقوی است.
CEC خاک رسی بالاتر از خاک های شنی بوده، در نتیجه معمولا حاصلخيزتر است.

حفظ حاصلخیزی خاک:

•  مدیریت های تغذيه صحیح

استفاده و مصرف نامناسب از کودهای شیمیایی تأثیر منفی بر حاصلخیزی خاک خواهد داشت.
همچنین استفاده بیش از اندازه از کودهای کشاورزی نه تنها هزینه بر است، بلکه سلامت خاک را به خطر می اندازد.
نمک های معدنی که از طریق گياه استفاده نمی شوند، متراکم شده و بر رشد محصولات آینده درخاک تاثیر خواهد گذاشت.
از طرفی، در واقع می توان گفت بدون استفاده از میزان کافی از کودهای کشاورزی، خاک حاصلخیز به تدریج از مواد مغذی تخلیه می شود و محصول رشد نمی کند و عملکرد بالقوه آن کاهش میابد.
نظارت بر محتوای مواد مغذی و استفاده از کودهای شیمیایی باید دقت لازم را به عمل آورد تا با توجه به مرحله رشد محصول تقسیم شود.

•  ارزیابی و سنجش حاصلخیزی خاک

تحلیل بافت خاک و گیاه، ابزاری مهم جهت پیگیری وضعیت حاصلخیزی خاک است.
جهت دستیابی به بازده بالا وحفظ حاصلخیزی خاک برای سال های آینده، طراحی برنامه کودی مناسب امری مهم است.

• حاصلخیزی خاک های زراعی

طی سالهای اخیر بعد از ظهور کودها و سموم شیمیایی، متاسفانه این تفکر که کاربرد انواع این کود و سموم، بهترین راه جهت دستیابی به بالاترین سطح تولید محصول و حفظ سلامت گیاه است، بر برنامه های کشاورزی به اصطلاح مدرن، حاکم شده است.
معمولا اغلب کشاورزان فکر می کنند که عملکرد بالا نشان دهنده ی یک خاک بارور است.
اما از نظر اکولوژی کشاورزی که هدف حفظ و افزایش تشکیل خاک و فرآیندهای حفاظتی حاوی مواد آلی است، یک خاک بارور ضرورتا یک خاک حاصلخیز نیست.
در کشاورزی پایدار، پروسه های خاک که امکان تولید را فراهم می کنند از ارزش بیشتری برخوردار هستند.
اضافه نمودن کودها، فقط از روش شناخت چرخه ی مواد و فرآیندهای اکولوژیکی خاک به خصوص پویندگی مواد آلی و حفظ حاصلخیزی خاک، می توانند سبب ازدیاد تولید شوند.
در پژوهش های اولیه، اغلب خصوصیات مربوط به شناسایی و گروه بندی خاک ها، ویژگی فیزیکی، شیمیایی و هیدرولوژیک خاک مورد برسی قرار گرفته است.
شایان ذکر است که موجودات زنده ی خاک نقش رابط در بعضی از فرآیندهای مهم پدولوژی، فیزیکی و شیمیایی خاک دارند. تا  اینجا کمی با حاصلخیزی خاک و اجزای آن آشنا شدیم.

گسترش و رونق های اخیر امکان سنجش تأثیر فرآیندهای بیولوژیک بر عملکرد مفید خاک را فراهم کرده که این خود نسبت به روش های سنتی مبنی بر انتخاب انواع ریز جانداران خاک، پیشرفت قابل چشمگیری داشته.

نقش کرم های خاکی در حاصلخیزی خاک :

در پژوهش های اخیر ثابت شده است که کرم های خاکی نقش به سزایی در بهبود حاصلخیزی خاک در گلخانه ها دارند. هر کشاورزی و یا گلخانه داری می داند که وجود کرم های خاکی در خاک گلخانه نشان از سلامت خاک بستر کشت می باشد.

تاثیر کرم های خاکی بر ویژگی های فیزیکی خاک 

– پایداری خاک دانه ها را افزایش می دهند
– بهبود تهویه خاک
– به یکنواخت نمودن پروفیل خاک کمک می کنند

به طور کلی کرم های خاکی به زهکشی و حاصلخیزی بستر کشت کمک بسیاری می کنند طبق مطالعات انجام شده، خاک های حاوی کرم خاکی ۴ تا ۱۰ برابر بیشتر زهکش دارد، حرکت کرم ها در خاک باعث ایجاد حفره های در خاک می شود که در هنگام آبیاری به حرکت آب در نقاط مختلف خاک کمک می کند و کمک میکن تا آب های اضافی از طریق زهکش ها از خاک خارج شوند
همچنین کرم های خاکی به افزایش میزان اسیدیته خاک کمک میکنند که در تجزیه مواد آلی تاثیر بسیار زیادی دارد، این کرم ها باقی مانده های گیاهی ریشه ها پوسیده موجود در خاک را میخورند( هر روز هم وزن بدن خود )و بعد از هضم با دفع آنها میزان نیتروژن موجود در خاک را افزایش می دهند، این درحالی است که گیاهان قادر به جذب نیتروژن معدنی نیستند به علاوه با تنفس در خاک و مصرف کربن نسبت نیتروژن به کربن را تنظیم می کنند.
نکته قابل تامل توجه و جلوگیری از افزایش بیش از حد کرم های خاکی می باشد زیرا درصورتی که تعداد آنها بیش از حد افزایش پیدا کند، اقدام به خوردن ریشه ها گیاهان زنده می کنند و همچنین تعادل ویژگی های شیمیایی خاک را نیز به هم می زنند که این امر به نابودی کیاهان منجر خواهد شد.