(آبیاری درخت سیب – آبیاری درخت انار – آبیاری درخت انگور – آبیاری درخت گردو – آبیاری درخت انجیر)
آبیاری درخت سیب
به منظور سهولت در آبیاری درخت سیب دسترسی به منبع آب حائز اهمیت می باشد.به طور کل می توان گفت مسائل مهمی مانند زمان بندی آبیاری، میزان کیفیت آب آبیاری و البته در نظر گرفتن آب مورد نیاز درخت باید در نظر گرفته شود. باید دقت نمود که بحث ماندآبی (تجمع آب در پای درخت بیش از چند ساعت) بسیار برای درخت سیب آسیب دهنده می باشد؛ زیرا امکان تهویه ی مناسب از ریشه ها را می گیرد که باعث وارد شدن آسیب به ریشه ها و در پی آن از بین رفتن درخت می شود. در مورد درختان سیب پاکوتاه ریشه ها از حساسیت بیشتری برخورد دار می باشند که در خاک های رس و سنگین به نسبت خاک های شنی و سبک از میزان حساسیت بالاتری برخوردار می باشد زیرا امکان تجمع آب بالاتر می رود.
به طور کلی آبیاری باغ های سیب به سه روش زیر صورت می گیرد:
- آبیاری قطره ای
- آبیاری نواری (شیاری)
- آبیاری بارانی
- آبیاری قطره ای
این روش به طور معمول باعث کاهش تنش رطوبت در آبیاری درخت سیب می گردد. این سیستم باعث رسیدن آب به ۲۵٪ از ریشه تحت فشار کم می شود و به طور متوسط برای هر گیاه در هر ساعت به نسبت تعداد آب چکان ها ۳ تا ۷٫۵ لیتر آب تامین می شود که به حفظ رطوبت گیاه کمک بسیاری می نماید. باید دقت نمود که در تمامی قطره چکان ها با توجه به شیب زمین ومیزان اصطکاک باید به یک میزان آب به تمامی درخت های سیب برسد. معمولا برای درختان جوان سیب با فاصله ی ۴۰ سانتی متر دو عدد قطره چکان استفاده می شود و با بالاتر رفتن سن درخت تعداد قطره چکان ها افزایش می یابد.
از جمله مزایای آبیاری قطره ای در آبیاری درخت سیب میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- کمک به کنترل هرچه راحت تر علف های هرز
- گزینه ای مناسب برای مناطق دارای شیب و سنگلاخی
- کاهش مصرف آب
- باعث کاهش پوسیدگی طوقه درخت
- کمک به توزیع آسان تر کودهای شیمیایی (کود آبیاری)
آبیاری شیاری:
دراین روش آبیاری سنتی آب با فاصله ی ۰٫۵ تا ۱ متر از تنه ی درخت اصلی با استفاده از جوی آب با در نظر گرفتن فواصل زمانی مناسب آب و هوا، میزان خشکی محیط، جنس خاک، نوع درخت، میزان شیب زمین و… درختان سیب آبیاری می شود.
ایرادات وارده به روش آبیاری نواری (شیاری) برای آبیاری درخت سیب:
- به طور معمول باعث ایجاد بیماری های قارچی مربوط به درخت(پوسیدگی طوقه ) میگردد.
- افزایش رشد علف های هرز
- باعث به وجود آمدن تنش خشکی می شود در پایان دوره می شود.
آبیاری بارانی:
این روش از آبیاری سازگار یافته با زمین های وسیع، شیب های گوناگون و پستی و بلندی ها به ویژه در شیب هایی که بسیار تند می باشند یا خاک هایی که با فرسایش بالایی روبرو هستند. روش آبیاری شیاری برای آبیاری درخت سیب مناسب جهت استفاده برای جلوگیری از یخ زدگی، آبیاری و کنترل گرما می باشند. آب پاش ها باید طوری طراحی شوند تا برای آبیاری درخت سیب آب هرز نرود و به طور یکنواخت به تمامی درختان باغ آب برسد خصوصا در مناطقی که با شیب زمین نیز روبرو هستیم.
مواردی که در آبیاری بارانی در آبیاری درخت سیب باید در نظر گرفته شود:
- در نظر گرفتن منبع آب کافی برای باغ
- جلوگیری از هرز رفتن آب
- شرایط آب وهوایی مناسب در هنگام آبیاری
- در نظر گرفتن فشار لازم برای آبیاری
آبیاری درخت انار:
در مورد آبیاری درخت انار باید به این نکته توجه نمود که به منظور افزایش راندمان گلدهی ودر پی آن میوه دهی درخت انار پیش از گل دهی باید آبیاری باغ انار آغاز گردد. این آبیاری باید با زمان بندی و برنامه ریزی صحیح انجام گیرد به این صورت که در مناطق پر آب با فواصی زمانی یک هفته و در مناطقی که از آب کمتری برخوردار می باشد حداکثر تا روز می توان بین دفعات آبیاری درخت انار فاصله گذاشت و در صورت افزایش این زمان حتما در میزان کمیت و کیفیت محصول نهایی کمبود محسوسی مشاهده خواهد شد.
عوامل موثر در دفعات آبیاری درخت انار:
- سن درخت
- روش های آبیاری
- نوع خاک باغ انار
- رقم درختان انار کشت شده
- فواصل درختان کشت شده
درختان انار به طور کلی به خشکی مقاوم می باشند اما در صورت عدم تنظیم فواصل آبیاری درخت انار به قطع یقین با خسارت روبرو خواهیم شد. به همین دلیل باید درهر نوع روش آبیاری (روش سنتی، روش مدرن) در دفعات ، میزان و فواصل زمانی منظم دقت نمود. باید دقت نمود که پیش از گل دهی از آبیاری درخت انار باید خودداری نمود زیرا باعث افزایش گلدهی و کاهش رشد گیاه می گردد.
موارد حساسیت آبیاری درخت انار:
- دوره پیش از باز شدن درخت
- دوره باز شدن گل ها
- یخ آب زمستانه
- دوره رشد
- انتهای دوره رشد
- دوره رسیدن میوه ها
باید به این نکته توجه نمود که آبیاری درخت انار در زمستان بعد از انجام فعالیت های مربوط به هرس و کود دهی زمستانه صورت می گیرد که به پایداری غلظت محلول خاک و بوجود آمدن شرایط مناسب به منظور خروج درخت از خواب زمستانه و شکل گیری اولیه ی جوانه ی برگ و گل و بالا بردن میزان رطوبت خاک در زمان فعالیت حداقلی درخت کمک بسیاری می نماید.
آبیاری درخت انگور
به میزان نفوذ ریشه در خاک در میزان آبیاری درخت انگور بسیار تاثیر گذار می باشد که این مسئله با توجه به درصد و میزان نفوذ پذیری ریشه در خاک بستگی دارد که با توجه به نوع خاک متغیر می باشد. در خاک های رسی و سنگین نفوذ ریشه حد اکثر تا ۹۰ سانتی متر است و در خاک های شنی رسی تا ۳٫۵ متر نیز امکان نفوذ ریشه وجود دارد در خاک های بسیار سبک این نفوذ حتی تا ۶ متر نیز امکان دارد. آبیاری درخت انگور از خرداد ماه تا آخر شهریور و حتی تا نیمه مهر آبیاری می شود، که در روش آبیاری به روش جوی پشته ای هر درخت به میزان ۱۰۰ لیتر آب در هر هفته نیاز دارد. باید توجه داشت که در هر بار آبیاری درخت انگور خاک تا عمق ۱ تا ۱٫۵ متر در محدوده ریشه مرطوب گردد. در مناطق سردسیر در اوایل تابستان آبیاری شروع می گردد و در مناطق گرم و خشک و مناطق کویری آبیاری درخت انگور نیمه ی اول بهار شروع می شود.
به طور کلی مرحله و درصد نیاز آبیاری درخت انگور به شرح زیر می باشد:
- مرحله جوانه زنی تا گل دهی میزان ۹٪ آب نیاز می باشد
- در مرحله گل دهی تا مرحله تشکیل میوه ۶٪ آب نیاز است
- در مرحله ی تشکیل تا رنگ گیری میوه ۳۵ ٪ آب نیاز است
- مرحله ی رنگ گیری تا برداشت میوه ۳۶ ٪ آب لازم است
- مرحله ی برداشت میوه تا ریزش برگ ۱۴ ٪ آب نیاز است
بهترین زمان های آبیاری درخت انگور در ۴ مرحله ی ظهور گل آذین، میوه بستن، رشد حبه ها و بعد از رنگ گیری میوه ها می باشد که این مراحل با توجه به منطقه ی کشت متفاوت می باشد و در این زمینه با افراد با تجربه و کارشناسان مجرب بهترین پیشنهاد را با توجه به آشنایی با محیط ارائه خواهند داد. که با توجه به حساسیت بیش از حد مراحل رشد حبه ها و رنگ گیری حبه ها در این دو مرحله آبیاری باید صورت گیرد. در باغ های رسی آبیاری درخت انگود هر ۱۰ روز یکبار کافی می باشد و در خاک های شنی و سبک این میزان کاهش پیدا می کند زیرا این نوع خاک ها توانایی آب کمتری به نسبت دیگر خاک ها دارند. باید به این نکته دقت نمود که بهترین روش آبیاری درخت انگود روش آبیاری قطره ای می باشد؛ زیرا این روش باعث افزایش عملکرد و بالابردن کیفیت محصول نهایی در باغات انگور می شود.
آبیاری درخت گردو:
آبیاری درخت گردو با روش غرقابی باید با فاصله ی زمانی یک هفته ای و در تابستان صورت بگیرد و شرایط خاک به گونه ای باشد که ماند آبی رخ ندهد. در این روش از آبیاری درخت گردو در هر هکتار در طول سال به ۵ تا ۷ هزار متر کعب آب نیاز می باشد. آبیاری درخت گردو به روش آبیاری قطره ای باید در هر ساعت ۴ لیتر آب از هر قطره چکان خارج شود که در حدود ۲ تا ۴ لیتر آب در هر سال برای هر هکتار مورد نیاز می باشد. دراین روش از آبیاری با توجه به سن درخت و تعداد آنها تعداد قطره چکان ها مشخص می گردد. در شرایط دیم در هر سال به میزان ۷۶۰ میلی لیتر بارندگی سالانه نیاز می باشد. میزان آب دریافتی در آبیاری درخت گردو تاثیر بسیار زیادی در رنگ، اندازه و کیفیت گردو دارد به همین دلیل باید در آب دهی منظم و کافی آن بسیار دقت نمود به طور کلی حساس ترین مراحل آب دهی درختان گردو در مراحل تشکیل میوه تا پر شدن مغز میوه می باشد.
به طور کلی تنش آبی در باغات گردو باعث بوجود آمدن خسارات زیر می گردد:
- کم شدن وزن میوه
- خسارت آفتاب سوختگی
- چروکیدگی و سیاه شدن مغز میوه
- کم شدن میزان پروتئین ، کربوهیدرات و چربی مغز میوه
ماه های خرداد، تیر، مرداد، شهریور آبیاری درخت گردو از اهمیت بالایی برخوردار است.
مضرات کم آبی در دوره های حساس به آب:
- خرداد ماه ( زمان رشد میوه) باعث کوچک شدن میوه می گردد
- تیر ماه ( اوایل پر شدن مغز میوه ) باعث پوکی و سیاه شدن مغز گردو می شود
- مرداد ماه ( مرحله آخر پر شدن میوه ) باعث چروکیدگی و تیره شدن مغز میوه می شود
- شهریور ماه (نزدیک به برداشت میوه) باعث پایین آمدن کیفیت میوه، چروکیدگی، سیاه شدن مغز میوه می شود.
پس از تشکیل میوه ۵ تا ۶ هفته طول می کشد تا حجم میوه به حداکثر برسد و در این دوره کمبود آب در آبیاری درخت گردو نباید اتفاق بیفتد زیرا در کیفیت محصول نهایی تاثیر محسوسی خواهد گذاشت.
آبیاری درخت انجیر:
درخت انجیر از جمله درختان مقاوم در برابر بی آبی می باشد. این در حالی است که در صورت بی آبی بیش از حد امکان مانع رشد طبیعی گیاه می شود. میزان آب مورد نیاز برای آبیاری درخت انجیر در هر سال ۵۰۰ میلی لیتر است و درصورت دریافت آب کمتر از این مقدار باید کمبود آب بوسیله آبیاری مصنوعی جبران گردد. باید در نظر داشت که بعد از کاشت نهال باید آبیاری درخت انجیر بلافاصله انجام شود تا ریشه ها بتوانند با زمین و خاک تماس بگیرند و مواد غذایی و بویژه مواد معدنی را زودتر دریافت کنند و رشدشان را به خوبی آغاز کنند. به منظور دریافت بهترین بازدهی از آبیاری درخت انجیر، آبیاری یک ماه مانده به رسیدن و چیدن میوه ها می باشد که باعث درشت شدن و خوشمزه تر شدن آنها می شود. این در حالی است که در صورت آبیاری درخت انجیر بیش از حد مورد نیاز درخت باعث تاثیر منفی بر روی مزه ی میوه درخت می گردد.
مضرات بیش از اندازه آبیاری درخت انجیر:
- مانع رشد گیاه
- تاثیر منفی در طعم و مزه میوه
در آب های شنی به دلیل عدم توانایی نگه داری آب، دفعات آبیاری درخت انجیر باید بیشتر باشد اما در خاک های رسی و خاک هایی که بیش از حد مرطوب می باشند باید تعداد دفعات آبیاری درخت انجیر افزایش پیدا کند. در مناطقی که نورآفتاب و گرما به اندازه کافی وجود دارد در صورت کمبود آب اگر آبیاری درخت انجیر صحیح و کافی باشد، هم مقدارمیوه زیاد می شود و هم طعم انجیر خوشمزه تر می شود.
(آبیاری درخت سیب – آبیاری درخت انار – آبیاری درخت انگور – آبیاری درخت گردو – آبیاری درخت انجیر)
(فروشگاه آنلاین بهرویش همیار کشاورزان)
