(کشت هویج – آماده سازی خاک – یکنواختی کشت – روش های کشت)
کشت هویج
جهت داشتن کشت هویج موفق و داشتن محصول مرغوب توصیه می شود کشت هویج در سال های پی در پی در یک زمین صورت نگیرد و حد اقل ۳ سال و به صورت ایده آل ۵ سال فاصله زمانی بین دو زمان کشت در نظر گرفته شود. مزایای داشتن تناوب کاشت عبارتند از:
- جلوگیری از شیوع بیماری ها
- جلوگیری از شیوع آفات به خصوص نماتد
- جلوگیری از تقلیل و کاهش شدید مواد غذایی خاک (میزان مصرف مواد غذایی خاک توسط هر محصول متفاوت است)
- حفظ بافت و ساختمان خاک
هویج با کیفیت و بازار پسند دارای ویژگی های زیر می باشد:
- پوست صاف
- عملکرد بالا
- اندازه مناسب
- ریشه سالم
خاکی که برای کشت هویج استفاده می شود دارای ویژگی های زیر است:
- لایه سطحی خاک به ضخامت ۲ – ۴ سانتی متر می باشد،
- این لایه بستر بذر بوده و این لایه در تماس مستقیم بین بذر و خاک می باشد.
- لایه میانی به ضخامت ۳ – ۲۵ سانتی متر می باشد و دارای خلل و فرج فراوان باشد.
- زهکشی مناسب در این قسمت حائز اهمیت بوده و باعث می شوند ریشه به خوبی تنفس کند و رشد بهتری داشته باشد.
- لایه عمیق که از عمق ۲۵ سانتی متری به پایین را شامل می شود.
آماده سازی خاک
آماده سازی خاک در تمامی محصولات اهمیت ویژه ای دارد زیرا بروز مشکل در خاک ممکن از در رشد ریشه و جذب مواد غذایی از طریق ریشه خلل ایجاد کند. مراحل آماده سازی خاک جهت کشت هویج به شرح زیر است:
- شخم اولیه
- زیر شکن کردن
- شخم ثانویه
- بستر سازی
شخم اولیه به منظور زیر و رو کردن خاک انجام می گیرد که خود دارای مزایای زیر می باشد:
- جلوگیری از بروز مشکل در کار ماشین بذر کار
- از بین بردن علف های هرز
زیر شکن کردن خاک توسط ساب سویلر انجام می گیرد و باعث فراهم شدن زه کش مناسب می شود.
شخم ثانویه توسط گاو آهن صورت گرفته و موارد زیر را به دنبال دارد:
- تهویه خاک
- دفن بقایای گیاهی قبلی
- هوادهی و گرم شدن خاک
جهت کشت گیاهان ریشه ای مانند هویج و … توصیه می شود از تردد ماشین آلات سنگین جلوگیری شود زیرا فشردگی خاک افزایش یافته و مشکلاتی را جهت رشد ریشه به همراه دارد.
در صورتی که آماده سازی زمین به خوبی صورت نگیرد خسارت چشم گیری در کشت هویج حاصل می شود که شامل:
- سبز شدن طوقه هویج
- کوتاه شدن ریشه ها
- چند شاخه شدن هویج
- خمیدگی ریشه
یکنواختی کشت
یکنواختی کشت در یکنواختی و هم شکلی میوه (ریشه) تاثیر دارد. یکنواختی کشت یعنی قرار دادن بذور در فواصل یکسان نسبت به یکدیگر. این کار مانع از رقابت گیاهان با یکدیگر شده و یکنواختی محصول را به همراه دارد.
روش های کشت
روش های کشت هویج متفاوت بوده و به صورت های مختلف انجام می شود:
- کشت چند خطی
- توزیع پراکنده بذر روی ردیف
کشت چند خطی که توسط دستگاه بذر کار پنوماتیک صورت می گیرد. از مزایای استفاده از این دستگاه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کشت بذر در عمق و فاصله یکسان
- کشت ۲ -۳ خط بذر به صورت همزمان
مشکلات کشت هویج با دستگاه بذر کار پنوماتیک
- سرعت کاشت کم (۳ – ۵ کیلومتر در ساعت)
- فاصله کاشت حد اکثر ۱۴ سانتی متری برای برداشت مکانیزه
عمق کاشت به موارد زیر بستگی دارد:
- نوع خاک
- شرایط آب و هوایی
- ظرفیت آبیاری در هنگام استقرار بوته
به عنوان مثال در خاک های سنگین برای اینکه بذر بتواند به راحتی رشد کند عمق کمتر از ۱ سانتی متر و در خاک های سبک تا ۱٫۳ سانتی متر عمق کشت در نظر گرفته می شود. برای بذور پلیت شده (شیمیایی شده یا پوشش دار) عمق تا ۱٫۵ سانتی متر هم می تواند انتخاب شود. در صورت کشت بذور پلیت لازم است پس از کاشت آبیاری جهت شکسته شدن پلیت انجام گیرد.
تراکم کشت هویج در موارد زیر تاثیر دارد:
- زودرس یا دیررس شدن محصول
- طول ریشه و در نهایت اندازه میوه
هر چه تراکم بیشتر باشد محصول دیررس تر و اندازه ریشه و میوه کاهش می یابد. به همین دلیل علاوه بر ویژگی های ذاتی بذر جهت تسریع در زمان رسیدن محصول و جلوگیری از خسارت در اثر سرما تراکم کشت را کم تر در نظر می گیرند.
به طور کلی تراکم کشت با توجه به موارد زیر محاسبه می شود:
- ویژگی های محصول شامل طول و سایز ریشه
- شرایط آب و هوایی
- شرایط مزرعه
آبیاری در اکثر کشت ها جهت برداشت محصول با کیفیت بالا بسیار اهمیت دارد.
مزایای آبیاری به موقع در کشت هویج عبارتند از:
- افزایش جوانه زنی بذور به خصوص در فصول گرم و خشک
- یکنواختی در جوانه زنی و سبز شدن بوته ها در زمان کمتر
- جلوگیری از سله بندی خاک و فشرده شدن آن
- افزایش عملکرد به دلیل توسعه طول و قطر ریشه
- افزایش کیفیت و تولید هویج دارای پوست یکدست و صاف
- جلوگیری از بروز بیماری هایی که در شرایط خشکی اتفاق می افتد مانند جرب
معایب آبیاری بیش از اندازه در کشت هویج شامل:
- افزایش بیماری هایی که در رطوبت بالا طغیان می کنند مانند بلایت برگ، پوسیدگی باکتریایی، اسکلروتینا
- سله بندی خاک
- تولید ریشه چند شاخه ای
آبیاری هویج دارای ۴ مرحله می باشد:
- جوانه زنی بذر: نیاز آبی در این مرحله به صورت شدید می باشد. آبیاری در این زمان باید با حجم کم و دفعات زیاد صورت گیرد.
- تشکیل و رشد طولی ریشه: در این مرحله برای اینکه ریشه ها رشد بیشتر داشته باشند تعداد دفعات آبیاری تغییری نمی کند ولی حجم آبیاری افزایش می یابد. در این مرحله ریشه ها به دنبال رطوبت رشد کرده و قد می کشند.
- حجیم شدن ریشه ها: بعد از ۴۰ روز از زمان کاشت جهت افزایش حجم ریشه ها دفعات آبیاری کاهش یافته و حجم آن زیاد می شود.
- مرحله آخر مرحله پوشیده شدن خاک توسط برگ گیاه می باشد. در این مرحله نیا آبی حداکثری را برای هویج داریم که کیفیت و عملکرد را تعیین می کند. در این مرحله حجم آبیاری زیاد و تعداد دفعات آبیاری مانند مرحله قبل می باشد. حجم آبیاری و دفعات آن به خاک و شرایط آب و هوایی وابسته است.
(کشت هویج – آماده سازی خاک – یکنواختی کشت – روش های کشت)
(فروشگاه آنلاین بهرویش همیار کشاورزان)