تابستان یعنی باغ پر از گل، میوه و سبزیجات در حال رسیدن، اما به معنای ورود ناخواسته آفات به باغ نیز هست. دقیقاً مانند هر محیط طبیعی دیگر، باغ ها نیز حشراتی دارند که هم می توانند مفید باشند و هم خسارت زا. در باغ ها معمولاً به دلیل به هم خوردن تعادل طبیعت حمله آفات می تواند خسارت زیادی به درختان وارد کند. اگر به دنبال کنترل آفات در باغات خود هستید این مقاله برایتان بسیار مفید خواهد بود.
خوشبختانه، بیشتر آفات و حشرات باغ با استفاده از روشهای مختلف طبیعی و غیرسمی براحتی کنترل می شوند. نحوه برخورد شما با این مسئله بستگی به این دارد که بدانید چه حشره ای باعث خسارت می شود.
شما می توانید بر اساس نوع آفتی که باعث آسیب رساندن به درختان شده است، روش کنترلی مناسبی را بکار ببرید. پس اولین قدم شناسایی آفت است. پس از شناسایی آفت، می توانید اقدامات لازم را برای محافظت از باغ خود انجام دهید.
اما قبل از اینکه برویم سراغ روش های کنترل آفات ، باید ببینیم به چه چیزی آفت گفته می شود و چه خسارتی می تواند وارد کند؟
آفات یا حشرات
آفت، حشره یا حیوانی است که به گیاه یا محصول آسیب می رساند. این امکان وجود دارد که یک حشره یا حیوان در یک وضعیت آفت و در حالت دیگری سودمند باشد. آفات به هر شکل و اندازه می توانند باشند. از یک سوسک بسیار کوچک گرفته تا یک حیوان بزرگ مثل گاو، همه اینها در شرایطی که خسارت زا باشند، آفت محسوب می شوند.
آسیب هایی که به گیاه وارد می کنند نیز متفاوت است. مثلا موریانه هایی که سوراخ هایی در برگ و ساقه گیاه ایجاد می کنند و باعث ضعیف شدن گیاه می شوند. شته هایی که برگ یا ساقه را سوراخ می کنند و شیره گیاه را می مکند، باعث ضعیف شدن گیاه و گسترش بیماری می شوند. سوسکها و حشرات برگ خواری که برگ می خورند. ملخ هایی که قسمت بالای نهال را نیش می زنند و از بین می برند. آفات حیوانی بزرگتر مانند میمون، موش و پرنده (به عنوان مثال کبوتر و کلاغ) که دانه و گیاه را می خورند.
علاوه بر این ها حشرات مفیدی مثل زنبور عسل و پروانه ها نیز وجود دارند که با گرده افشانی به بقای گیاهان کمک می کنند.
قبل از تصمیم گیری برای استفاده از روش کنترل آفات، مهم است که در مورد آن اطلاعاتی کسب کنید. برای شناسایی آفت به عنوان مثال، می توانید در ساعات مختلف شبانه روز، به گیاه سر بزنید تا ببینید آیا می توانید آن را پیدا کنید. صحبت کردن با همسایگان و کشاورزان محلی هم می تواند مفید باشد تا دریابید که چه آفاتی در محل شایع هستند.
در مورد چرخه زندگی، مواد غذایی و دشمنان طبیعی آفات اطلاعات کسب کنید. غالباً مرحله ای از چرخه زندگی آن ها وجود دارد که در آن می توان آفات را کنترل کرد. مانند خلاص شدن از تخم ها قبل از تبدیل شدن به حشره کامل. با از بین بردن منابع غذایی آن یا استفاده از دشمنان طبیعی (شکارچیان) هم می توان آفات را کنترل کرد.
علاوه بر این برای تکمیل کردن اطلاعات خود، به دنبال پاسخ سوالات دیگری نیز باشید: نظارت بر رفتار آفت که آیا به صورت فصلی ظاهر می شود یا خیر؟ آیا می توان آن را در تمام گیاه یافت یا فقط در مکان های خاصی یافت می شود؟ تعداد آفات در چه زمانی و در چه شرایطی افزایش یا کاهش می یابد؟ و نهایتاً تصمیم بگیرید چه زمانی اقدام کنید.
به یاد داشته باشید که همه حشرات بخشی از محیط طبیعی هستند و باید سعی کنیم تعادل طبیعی را مختل نکنید، مگر اینکه لازم باشد. همچنین در صورتی برای کنترل آفات سرمایه گذاری کنید که هزینه خسارت ناشی از آفت بیشتر از هزینه کنترل آن باشد.
وقتی اطلاعات کافی در مورد آفت گیاهان خود جمع آوری کردید، به سراغ بهترین و مؤثرترین و در عین حال کم ضررترین روش برای کنترل آن ها بروید. اما همانطور که می دانید، همیشه پیشگیری بهتر از درمان است. لازم است قبل از ورود آفات به باغ یا مزرعه روش های پیشگیرانه و در صورت ورود آفات به باغ، روش های کنترل را اعمال کنید.
حال بیایید در مورد روش های جلوگیری از ورود آفات به باغ کمی بحث کنیم.
جلوگیری از ورود آفات به باغ
ساده ترین راه برای جلوگیری از صدمه آفات، این است که از ورود آنها جلوگیری کنید. حال سوال اینجاست که چه راهکارهایی باید اعمال کنیم تا آفات به مزرعه و باغ وارد نشوند؟ در اینجا روش هایی را به شما پیشنهاد می دهیم که با رعایت کردن آنها یک باغ سالم خواهید داشت:
• گیاهان ضعیف را از بین ببرید. آنها ممکن است از قبل آلوده شده باشند که باعث جذب آفات و حشرات می شوند. گیاه را بیرون بکشید و آن را از محل باغ دور کنید.
• خاک سالم و ارگانیک بسازید. روش های کمپوست طبیعی، مالچ و اصلاح خاک با کمپوست یا کود طبیعی بهترین روش برای رشد گیاهان قوی و نیرومند است.
• از جلبک های دریایی بعنوان مالچ استفاده کنید. جلبک دریایی حاوی عناصر کمیاب مانند آهن، روی، کلسیم، گوگرد و منیزیم است که باعث رشد سالم گیاهان می شود. کود جلبک دریایی به صورت مالچ یا اسپری، رشد را تقویت می کند و به گیاهان قدرت مقاومت در برابر بیماریها و آفات را می دهد.
• زیستگاه حشرات را به حداقل برسانید. منطقه باغ خود را از بقایای گیاهان و علفهای هرز که اصلی ترین پناهگاه و پرورشگاه های حشرات و آفات هستند، پاک کنید.
• در مزرعه از کشت تناوبی محصولات زراعی استفاده کنید. آفات و حشرات معمولاً خاص گیاه هستند. هنگامی که گیاهان مخلوط می شوند، آفات کمتر در سراسر محصول شیوع می یابند. تناوب محصولات زراعی هر ساله روشی متداول برای جلوگیری از آلودگی مجدد است.
• شاخ و برگ درختان را خشک نگه دارید. شاخ و برگ مرطوب حشرات و قارچ ها را به سمت درختان هدایت می کنند. برای درختان بهترین نوع آبیاری، آبیاری قطره ای است.
• ضد عفونی کنید. اگر با گیاهان آلوده کار کرده اید، قبل از حرکت به سایر مناطق باغ، وسایل خود را تمیز کنید.
• نهال درختان را از مراکز معتبر خریداری کنید تا مانع از ورود آفات و بیماری ها به باغ خود شوید.
• مارها را از بین نبرید. مارهای باغ به کنترل جوندگان کوچک، از جمله موشها و خرگوشها کمک می کنند. زیستگاه مارها را در اطراف باغ خود افزایش دهید.
• حشرات مفید شکارچیان آفات و حشرات مضر هستند که می توانید آن ها را به باغ خود وارد کنید.
• کاشت همزمان چند گیاه با هم، یک روش مؤثر برای کنترل آفات است. این شامل تنظیم گیاهان مختلف در ردیف های متناوب است. به عنوان مثال، اگر خربزه ها در کنار تربچه ها کاشته شوند، سوسک ها بین ردیف های خربزه حرکت نمی کنند زیرا آنها طعم تربچه را دوست ندارند. از گیاهان خاصی می توان برای کنترل آفات استفاده کرد. به عنوان مثال، پیاز یا سیر کاشته شده در اطراف محصول، حشرات را دلسرد می کند، زیرا بو را دوست ندارند.
• برخی از پرندگان، آفات و حشرات را می خورند. با گیاهانی که باعث رشد بذرهایی می شوند که پرندگان دوست دارند آن را بخورند، می توان پرندگان را به آن مکان جذب کرد.
• حیوانات بیشتر حشرات و سایر آفات را می خورند. به عنوان مثال، وزغ ها هرماه می توانند هزاران حشره از جمله کرم ها، مورچه ها و غیره را بخورند. عنکبوت ها بسیاری از آفات و مارها جوندگان را می خورند. این حیوانات کوچک را می توان با رشد گیاهانی که دوست دارند یا با تهیه یک پناهگاه طبیعی که آنها را از سایر شکارچیان محافظت می کند، جذب کرد.
• برخی از حشرات، شکارچیان خوبی هستند و حشرات دیگر را می خورند. به عنوان مثال، کفشدوزک ها شته ها را می خورند و به حشرات مفید آسیبی وارد نمی کنند. آنها می توانند ۴۰ تا ۵۰ شته در روز بخورند. حتی لارو آنها را نیز می خورند.
کنترل آفات
بطور خلاصه کنترل آفات را می توان اینگونه طبقه بندی کرد:
• کنترل زراعی: استفاده از درختان مقاوم، تنوع و گوناگونی ارقام آنها، مدیریت آبیاری، کود دهی، شخم زدن، استفاده از نهال و بذرهای سالم، دادن یخ آب زمستانی، شخم زدن سایه انداز درختان میوه دو بار در سال (بهار و پاییز) و ….
• کنترل مکانیکی: استفاده از تله های نوری، ایجاد مانع دور درختان، ایجاد گودال و حفره در اطراف باغ
• کنترل شیمیایی: استفاده از آفت کش ها متناسب با نوع آن ها و سمپاشی
• کنترل تلفیقی: به کار بردن مجموعه روش ها یا تعدادی از روش های کنترلی بسته به شرایط زمانی و مکانی در کنترل آفات
• کنترل بیولوژیک: استفاده از دشمنان طبیعی مانند کفشدوزک ها، سارها، مار، جغد و شیخک هاو سایر حشرات مفید
در ادامه با همراه باشید تا برای نمونه به چند مورد از آفات درخت گردو و درخت گیلاس اشاره کنیم.
آفات درخت گردو
بدلیل بزرگ بودن درخت گردو مبارزه با آفت آن کمی مشکل است. به همین دلیل با کاشت درختان پیوندی و پایه کوتاه و یا هرس درختان گردو، سمپاشی این درخت را تسهیل می کنند. همچنین با اعمال تدابیر بهداشتی از ورود و اننقال آفات و بیماریها به باغ جلوگیری می کنند. از جمله مهمترین آفات درخت گردو می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• کرم گردو laspeiresia pomonela
• کرم میوه Paramyelois transitella
• مگس پوست خوار میوه گردو rhagoletis cingulate
• شپشک گردو alcidodes porrectirostris
• شته گردو Chromaphis jugtanicola
• کچلی گردو Gracillaria roscipinnella
• سوسک شاخک بلند Batocera Horsfield
• کنه قرمز Panonychos ulmi
• کنه زرد Yasates unguiculatus
• شپشک توت Pseudaulacaspis pentagona
• شپشک قرمز گلابی Epidiaspis teperii
در صورت حمله آفات می توانید با سمپاشی درختان گردو از خسارت جلوگیری کنید.
آفات درخت گیلاس
درخت گیلاس هم مانند دیگر درختان میوه از حمله آفات در امان نیست. از جمله آفات درخت گیلاس می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• مهمترین آفت درخت گیلاس مگس گیلاس است که با حمله به میوه نارس با خرطوم خود شکافی در بدنه میوه ایجاد و داخل میوه تخمگذاری می کند. راه مبارزه با این مگس استفاده از تله و سم دیازینون، بعد از گل، زمان پیدایش میوه و زمان رنگ اندازی گیلاس است.
• سوسک سرخرطومی گیلاس یکی دیگر از مهمترین آفات درخت گیلاس است. این آفت با تغذیه شب هنگام از گوشت میوه دچار آسیب به شکل ظاهری میوه و اغلب موجب ریزش میوه می شوند. استفاده از سم دیازینون برای مبارزه با این افت توصیه میشود.
• کرم سفید ریشه که با تغذیه از ریشه گیلاس خسارات جدی به درخت گیلاس وارد می کنند. مبارزه با این افت نیز نیازمند استفاده غرقابی از سم دیازینون است.
در آخر یاد آور می شویم که مبارزه با علف های هرز معمولا از جمعیت آفت ها در باغات کم می کند و خود نوعی مبارزه مفید در برابر آفات درختان محسوب می شود.
از اینکه تا پایان با ما همراه بودید از شما سپاسگزاریم. امیدواریم این مقاله نیز برای شما مفید واقع شده باشد.
کلمات کلیدی: درخت گردو ، کنترل آفات ، درخت گیلاس
