شلغم یا Turnips از محصولات ریشه ای و اعضای خانواده شب بو یا Brassica است که سابقه طولانی در کشت دارد. گیاهان دارای برگ های سبز کمی پرزدار، گل های زرد کوچک و غده های سفید یا زرد رنگ هستند که با رشد در بالای خاک و قرار گرفتن در معرض نور خورشید می توانند بنفش یا سبز شوند. این محصول پرکاربرد در ارقام مختلفی از نظر اندازه، رنگ و طعم وجود دارد. در کاشت شلغم در مزرعه موارد و نکات پر اهمیتی وجود دارد پس این مقاله را تا انتها مطالعه نمایید تا این نکات را دریابید.
شلغم از سبزیجات آب و هوای خنک است که می توان هم در بهار و هم در پاییز، بدون اجتناب از ماه های گرم تابستان، آن را پرورش داد. خیلی سریع بالغ می شوند و شما می توانید از برگ ها و ریشه آن استفاده کنید.شلغم گیاهی دوساله است که معمولاً به صورت یکساله کاشته می شود. ما بیشتر آن را به عنوان یک محصول پاییزی می شناسیم. زیرا محصولاتی که در اواخر تابستان به دست می آیند، معمولاً شیرین تر و لطیف تر از محصولات بهاری هستند و آفات و مشکلات کمتری دارند.نکته شگفت انگیز شلغم این است که فقط در عرض چند روز جوانه می زند. در عرض یک ماه، می توانید از برگ های سبز روشن آن لذت ببرید و در طی ماه دوم، می توانید غده های آن را مصرف کنید. شلغم دارای گوشتی ترد است که طعمی کمی شبیه کلم دارد. وقتی شلغم خام است تند و ملایم، هنگام پخت شیرین می شود. شلغم خام دارای گوشتی ترد و نشاسته ای است. شلغم پخته شده نرم و مخملی می شود.با مقدمه کوتاهی که گفته شد در ادامه می خواهیم در مورد کاشت، داشت و برداشت شلغم مطالبی را برای شما ارائه دهیم. پس اگر علاقه مند به این بحث هستید با ما همراه شوید.
کاشت شلغم در مزرعه
پرورش و نگهداری شلغم بسیار آسان است. آن ها رشد سریع و نیاز به نگهداری نسبتاً کمی دارند. کوددهی گیاهان هنگامی که در زمین قرار دارند ضروری نیست، زیرا رشد آن ها خیلی سریع است. زمانی که بذر می کارید خاک باید غنی از مواد آلی باشد. همچنین اطمینان از اینکه گیاهان برای ایجاد ریشه سالم، تقریباً یک اینچ در هفته آب ثابت دریافت می کنند، بسیار مهم است. باید مراقب باشید نباید آب گرفتگی در پای بوته ایجاد شود، زیرا رطوبت زیاد باعث بیماری می شود.
بذرها را مستقیماً در خاك خوب زهکشی شده، در مکانی آفتاب گیر و در عمق نیم اینچ بکارید. می توانید کاشت را در بهار، به محض رسیدن دمای خاک به ۴۰ درجه فارنهایت انجام دهید.شلغم در هوای خنک بهتر رشد می کند، زیرا گرمای زیاد باعث چوبی شدن ریشه می شود و بولتینگ یا ساقه دهی زودرس را تحریک می کند. بنابراین نکته اصلی این است که قبل از گرم شدن هوا، بذرها را در زمین بکارید. از آنجا که شرایط آب و هوای خنک در بسیاری از مناطق آب و هوایی کوتاه مدت است، بهار زمان خوبی برای شلغم یا سبزیجاتی است که رشد سریعی دارند.اگر در آب و هوایی زندگی می کنید که فصل رشد طولانی و خنک است، می توان هر چند هفته یکبار به طور پی در پی برای یک محصول مداوم بذر کشت کرد. در غیر این صورت، برای برداشت پاییزه صبر کنید و دوباره در اواخر تابستان بکارید. ریشه های شلغم به ویژه در دمای خنک پاییز به خوبی رشد می کنند و پس از گذراندن یه دوره یخبندان سبک، شیرین می شوند.
نکات مهم کاشت شلغم در مزرعه :
- پس از کاشت حتما خاک را مرطوب نگه دارید تا جوانه ها ظاهر شوند.
- همانطور که گفته شد شلغم یک محصول پاییزه است، اما شما می توانید آن ها را به خوبی در زمستان و بهار برداشت کنید. اگر می خواهید شلغم را در اواخر بهار برداشت کنید، بذر شلغم را دو تا سه هفته قبل از آخرین سرما بکارید. در ۳۰ تا ۶۰ روز آماده برداشت خواهد شد. اگر می خواهید شلغم را در پاییز برداشت کنید، اواخر تابستان بذر بکارید. برای برداشت در زمستان، شلغم را در مهر یا آبان ماه بکارید، به شرطی که زمستان های منطقه شدید نباشد.
- مطمئن شوید که دمای خاک مناسب است. شلغم تا زمانی که دما به زیر ۱۰ درجه فارنهایت نرسد رشد می کند و می تواند سرما را تحمل کند. دمای ایده آل خاک برای شلغم از ۴۰ تا ۷۵ درجه فارنهایت است.
- بذرها را مستقیماً در باغ سبزیجات بکارید. پس از ایجاد غده شلغم، نباید آن را جابجا کنید. بنابراین دانه های شلغم را در محلی که می خواهید رشد کند قرار دهید.
- شلغم را در منطقه ای که آفتاب کامل دریافت می کند بکارید (اگرچه در سایه جزئی نیز می تواند رشد کند). بذرهای خود را با فاصله حدود یک اینچ فاصله دهید و آن ها را تقریباً با نیم سانتی متر خاک بپوشانید.
- هنگام ظهور نهال، محصول را هر چهار تا شش اینچ تنک کنید. بطوریکه فاصله بین دو بوته از یکدیگر ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر و فاصله خطوط در ردیفکاری ۲۰ سانتیمتر باشد. (اگر شلغم را فقط برای برگ های آن می کارید، می توانید آن ها را به هم نزدیکتر بکارید.)
- شلغم را با گیاهان همراه پرورش دهید. کاشت شلغم را در کنار نخود فرنگی یا لوبیای بوته ای در نظر بگیرید که محصولات همراه خوبی هستند.
- برای ریشه سریعتر و جلوگیری از به ساقه رفتن زودرس، قبل از کاشت کمپوست به خاک اضافه کنید. بولتینگ اولیه (تولید ساقه) اغلب به دلیل استرس گیاهان در اثر کمبود آب یا کمبود مواد مغذی در خاک ایجاد می شود.
- برای جلوگیری از آب گرفتگی گیاهان، مالچ پاشی کنید و زمین را خوب زهکشی کنید.
- از یک لایه ضخیم مالچ استفاده کنید تا گیاهان را از آسیب سرما محافظت کند.
- برای اواخر برداشت بهار، بذر شلغم را به محض اینکه زمین گرم شد، مستقیماً در مزرعه بکارید. معمولاً ۲ تا ۳ هفته قبل از تاریخ آخرین سرما برداشت را انجام دهید.
- برای برداشت پاییزه، شلغم را در اواخر تابستان بکارید. بعد از محصولات تابستانی پیاز، کدو، لوبیا یا ذرت شیرین می توان آن را کشت کرد.
- مکانی را انتخاب کنید که کاملاً آفتاب گیر باشد.
- خاک باید به خوبی تخلیه شود و تا عمق ۱۲ تا ۱۵ اینچ شخم زده شود.
- بهتر است Ph بین ۶ تا ۷٫۵ باشد.
- قبل از کاشت، خاک را با یک لایه کود پوسیده مخلوط کنید. به خاک سنگین و رسی شن اضافه کنید و سنگ ها را بردارید تا شلغم به راحتی در زیر زمین گسترش یابد.
- شلغم را نمی توان بصورت نشا کشت کرد، باید مستقیماً بذر آن در زمین کاشته شود.
- علف های هرز بستر را از بین ببرید. اما مراقب باشید که به ریشه شلغم های جوان آسیب نزنید.
- از مالچ برای حفظ رطوبت و کنترل علف های هرز استفاده کنید.
- شلغم به مراقبت زیادی احتیاج ندارد، اما رطوبت مداوم خاک مهم است. خاک را کمی مرطوب نگه دارید و به میزان ۱ اینچ در هفته آبیاری کنید تا از سخت و تلخ شدن ریشه جلوگیری شود.
چگونه از شلغم مراقبت کنیم؟
از آنجا که شلغم به سرعت رشد می کند، اطمینان حاصل کنید که در تمام طول دوره رشد کوتاه از آنها به خوبی مراقبت شده است.
- به طور مرتب به شلغم آب دهید. خاک اطراف شلغم را مرطوب نگه دارید اما مراقب باشید هرگز غرقاب نشود.
- بعد از چهار هفته، کوددهی کنید. صبر کنید تا شلغم شروع به بلوغ کند یا بهتر است قبل از کاشت، کمپوست را به خاک اضافه کنید تا از غنی بودن آن از مواد آلی اطمینان حاصل کنید.
- از مالچ استفاده کنید. برای کمک به خاک در حفظ رطوبت، شلغم را با یک لایه سبک مالچ پوشش دهید.
- مراقب آفات باشید. شته ها و سوسک ها می توانند به بوته های شلغم آسیب برسانند. اگر شته ها در بخشی از برگ های شلغم تجمع کردند، آن برگ ها را جدا کنید و دور بریزید تا از گسترش شته ها جلوگیری شود. شلغم دارای ریشه ای مقاوم است، اما گاهی اوقات طعمه بیماری های قارچی می شود.
آفات و بیماری های شلغم
اگرچه شلغم گیاهی مقاوم است، اما انواع مختلفی از حشرات و آفات وجود دارد که دوست دارند از شلغم تغذیه کنند.
کاترپیلار: بسیاری از انواع کرم های برگ خوار، از سطح برگ های شلغم تغذیه می کنند.
شته ها: این آفت های کوچک با بدنی نرم و تخم مرغی شکل، دوست دارند شیره برگ ها را بخورند. آن ها ترشحات چسبنده ای به نام عسلک از خود به جا می گذارند كه می تواند باعث جذب اسپور قارچ ها به گیاهان شود.
cutworms: کرم های هستند که در خاک زندگی می کنند و از ساقه ها و برگ های گیاهان جوان تغذیه می کنند. این کرم های کوچک مزاحم می توانند یک ردیف کامل نهال را در یک شب از بین ببرند. می توانید حلقه ای از کاغذ یا مقوا را در اطراف ساقه های گیاهان جوان قرار دهید تا از آسیب آن ها در امان بماند و یا خاکستر چوب را در اطراف پایه گیاه بپاشید. گل های آفتابگردان این کرم ها را به خود جلب می کنند، بنابراین سعی کنید گل های آفتابگردان را در لبه های باغ بکارید. با این کار کرم ها را فریب داده و همزمان رنگ زیبایی به باغ خود خواهید بخشید.
کرم کلم: این کرم می تواند از طریق ریشه ها عبور کرده و باعث پژمردگی گیاهان شوند. مگس های این کرم های کوچک خاکستری، تخم های خود را در خاک نزدیک گیاهان و نهال ها می گذارند. پاشیدن خاکستر چوب در اطراف پایه گیاه یا کاشت در هنگام خشک شدن هوا می تواند به جلوگیری از کرم کلم کمک کند.
سفیده های کلم یا Whiteflies: این حشرات ریز در زیر برگ ها زندگی می کنند و هنگام پرواز مانند پروانه ها به نظر می رسند. آن ها مانند شته ها، عسلک تولید می کنند که اسپورها و عوامل بیماری زا را به خود جذب می کند که می تواند در فتوسنتز گیاهان تداخل ایجاد کند. شفیره های زمستان گذران این آفت، ممکن است در دورن خاک تشکیل شوند، بنابراین شخم عمیق زمستانه در کاهش جمعیت آن می تواند موثر باشد.در حالی که شلغم به چندین عفونت قارچی و باکتریایی و همچنین پوسیدگی و کمبود مواد مغذی حساس است، با کمی تدبیر می توان از مشکلات پیشگیری کرد. از تناوب زراعی استفاده کنید تا از شیوع بیماری ها جلوگیری شود. همچنین کاشت را در خاک غنی از مواد غذایی انجام دهید و مطمئن شوید که گیاهان دچار آبگرفتگی نمی شوند.
سفیدک پودری: قارچ سفیدک پودری، باعث می شود مناطقی از در زیر برگ ها گردهای سفیدی ایجاد شود و همچنین می تواند به ریشه آسیب برساند.
ریشه چماقی: این قارچ خاکزی باعث زرد شدن برگ ها و ساقه ها و ایجاد بدشکلی در ریشه ها می شود. این قارچ می تواند حداقل ۷ سال پس از عفونت اولیه در خاک زندگی کند. برای مبارزه با این بیماری، تمام گیاهان و ریشه های آسیب دیده را از منطقه خارج کرده و محصولات را وارد تناوب زراعی کنید. حداقل باید به مدت ۷ سال از کاشت شلغم یا اعضای خانواده مرتبط در خاک آلوده خودداری کنید. همچنین کاشت ارقام مقاوم را در برنامه کشت قرار دهید.
ساقه سیاه کلم یا Blackleg: این بیماری می تواند باعث ایجاد لکه های تیره روی گوشت ریشه شلغم شود و سیستم ریشه را از بین ببرد. همچنین می تواند به صورت پوسیدگی بر روی ریشه های ذخیره شده ظاهر شود. برای مقابله با ساقه سیاه، به طور منظم تناوب محصول را انجام دهید و هرگونه ریشه آلوده را از خاک اطراف آن خارج کنید.
برداشت شلغم در مزرعه
زمان برداشت شلغم تا حدی به خود شما بستگی دارد. این بستگی به این دارد که شما می خواهید از برگ های شلغم استفاده کنید یا از ریشه آن. و اینکه آیا غده های بزرگتر را ترجیح می دهید یا ریشه های جوان و شیرین تر را. از دیگر عواملی که بر زمان برداشت تأثیر می گذارد می توان به رقم و شرایط رشد نیز اشاره کرد.
برای برداشت هر برگ و ریشه، می توانید کل گیاه را با برگ و ریشه از خاک بیرون بکشید. از آنجا که برداشت برگ ها توانایی گیاه در ذخیره انرژی خورشیدی مورد نیاز برای تأمین سوخت جهت رشد ریشه را کاهش می دهد، فقط یکبار برگ ها را برداشت کنید. گزینه دیگر این است که فقط برگ های خارجی هر گیاه را حذف کنید، به برگ های داخلی اجازه دهید تا رشد ریشه را تحریک کنند. این یاعث می شود که بیش از یک بار، برگ از همان گیاه را برداشت کنید.محصول پاییزی خود را بعد از چند یخ زدگی سبک اما قبل از یخ زدگی سخت برداشت کنید. اگرچه گیاهان می توانند از یخ زدگی مکرر جان سالم به در ببرند، اما انجماد و ذوب مکرر می تواند باعث آسیب بافت ریشه ها و ایجاد ترک یا پوسیدگی شود.
نکات مهم برداشت شلغم
هنگام برداشت شلغم باید موارد زیر را بخاطر بسپارید:
می توانید برای استفاده از برگ های لطیف و جوان شلغم، تعدادی از برگ های شلغم های جوان را برداشت کنید.
شلغم را به هر اندازه ای که بخواهید، می توانید برداشت کنید. اما شلغم کوچک و جوان بافت خوشمزتر و لطیف تری دارد
برای شلغم پاییزه، درست بعد از یخ زدگی سبک (اما قبل از یخ زدگی سخت) برداشت را برای طعم شیرین تر در نظر بگیرید.
برای داشتن شلغم شیرین تر، آن ها را در هوای سرد برداشت کنید. گیاهان شلغم نیز در هوای سرد قند بیشتری تولید می کنند. می توانید آن ها را بعد از یخ زدگی سبک در زمین برداشت کنید تا شلغم های شیرین تری به دست آید. مانند بسیاری از محصولات ریشه ای، شلغم حتی می تواند یک یخ زدگی سخت را تحمل کند و از هر زمان دیگری شیرین تر بیرون بیاید. اما آن ها را خیلی طولانی در زمین منجمد قرار ندهید.
برای برداشتن شلغم از خاک از یک چوب شکاف دار استفاده کنید. یک بیل هم می تواند مفید باشد. اما مراقب باشید به غده ها آسیبی نرسد.
ذخیره سازی شلغم
هنگامی که ریشه ها به درستی ذخیره شوند، می توانند چندین ماه حفظ شوند. دمای مناسب ذخیره سازی بین ۳۲-۳۵ درجه فارنهایت است. بنابراین دمای یخچال برای نگهدای شلغم ایده آل است. اگر محصول بیشتری دارید، می توانید آن ها را در یک انبار نگهداری کنید.برگ های برداشت شده شلغم به راحتی می توانند به مدت یک هفته در یخچال نگه داشته شوند. ریشه های شلغم به مدت دو ماه در یخچال یا پنج ماه در انبار ریشه خنک و مرطوب دوام می آورند. همچنین می توانید شلغم را بپزید، آن ها را در کیسه های پلاستیکی مهر و موم کرده و منجمد کنید. تا ۳ یا ۴ ماه در یک مکان خنک، تاریک و مرطوب مانند انبار ریشه یا کشوی سبزیجات یخچال، می توانید آن ها را نگهداری کنید. در صورت نگهداری در یخچال، شلغم را در کیسه پلاستیکی سوراخ دار نگه دارید. مهم است که شلغم خشک نشود و از رطوبت زیاد کپک نزند.