بذرهای تراریخته

آیا ته با حال شنیده اید که گوجه ای در برابر پوسیدگی مقاوم است؟ یا ذرتی با وجود حمله آفات مشکلی برایش پیش نیامده است؟ این نوع از محصولات با دست کاری ژنتیکی در بذر خود، دارای خصوصیاتی شده اند که قبلا از وجود آن بی بهره بوده اند. در این مطلب می خواهیم درباره این موضوع که بذرهای تراریخته چیست و چه مضراتی دارد صحبت نماییم؛ پس ما را همراهی کنید.

بذر اصلاح شده ژنتیکی، در واقع چیست؟

شاید این سوال برایتان پیش آمده که اصولا تراریخته چیست؟ اصلاح ژنتیکی یا تغییر ژنتیکی به معنای خارج کردن “ژن مورد علاقه” از یک ارگانیسم (موجود زنده) و قرار دادن آن در بذرهای هدف است. بطور مثال محققان می خواهند یک محصول خاص مغذی را تولید نمایند که بصورت طبیعی بوجود نمی آید، پس به دنبال ارگانیسمی می گردند که بتوانند از طریق آن محصول مد نظر را ایجاد کنند. حال این ژن مورد علاقه ممکن است در باکتری ها، حشرات و یا حیواناتی که ویژگی خاصی دارند، وجود داشته باشد. به همین دلیل، به بذرهای اصلاح شده ژنتیکی، تراریخته گفته می شود زیرا انتقال ژن ها را در بر می گیرد.

تراریخته چیست؟

تراریخته یا GMO که مخفف (Genetically Modified Organism) است، به معنای ایجاد محصولی با خصوصیات دلخواه، که ژن های مدنظر بصورت مصنوعی در آن قرار گرفته اند. طی تحقیقات انجام شده تا سال ۲۰۵۰، جمعیت جهان به ۹ میلیارد می رسد. برای تامین مواد غذایی این تعداد عظیم باید تولید محصولات غذایی در سده های قدیم، افزایش پیدا کند. به همین دلیل در دهه های اخیر نیاز به تکنیک های ژنتیکی برای بهبود محصولات زراعی بوجود آمده است. با استفاده از بذرهای تراریخته می توان محصولاتی با صفات موردنظر تولید و بازدهی را افزایش داد.

اهداف ایجاد بذرهای تراریخته:

از مهم ترین اهداف ایجاد بذرهای تراریخته، افزایش عملکرد و افزایش مقاومت در برابر آفات است. این دوره، عصر مبارزه و جنگ علیه گرسنگی است به همین دلیل تولید محصولات و مواد غذایی پیشرفت زیادی داشته است. از این رو تولید مواد غذایی که از نظر ژنتیکی اصلاح شده است بسیار مورد استقبال قرار گرفته است. زیرا علاوه بر تولید بذر بصورت انبوه در آزمایشگاه، بصورت ذاتی مقاوم هستند و دیگر در برابر بیماری ها از بین نخواهند رفت.

مضرات محصولات اصلاح شده ژنتیکی یا تراریخته:

بذرهای تراریخته علاوه بر مزایایی که دارند، مانند مقاومت در برابر آفات و بیماری ها، می توانند به شدت مشکل زا باشند. از مضرات بذرهای تراریخته به اختصار می توانیم به موراد ذیل اشاره نماییم:

۱- از عوارض جانبی شایع در مصرف محصولات تراریخته، ایجاد واکنش های آلرژیک است. این واکنش آلرژیکی زمانی رخ می دهد که پروتئین خاصی که در GMO است در بدن باعث بروز پاسخ ایمنی می شود.
۲- باعث اختلال در اکوسیستم و تنوع زیستی می شود، زیرا صفات “بهتر” گرفته شده از یک ارگانیسم به نفع آن است و ممکن است در ارگانیسم دیگر نتیجه دلخواه نداشته باشد. همچنین با ایجاد مقاومت در برابر برخی آفات ممکن است گونه ای خاص از آن ها را از بین برده و منبع غذایی یک گونه دیگر را دچار اشکال کرد.
۳- با محیط زیست ۱۰۰ درصد سازگار نیست. اگرچه توسط برخی متخصصان ادعا می شود بذرهای تراریخته برای محیط زیست بی خطرند. اما بطور قطع چنین چیزی ثابت نشده است.
۴- اثرات آنتی بیوتیک در بدن انسان ها کاهش پیدا می کند. طبق تحقیقات دانشگاه ایالتی یووآ، برخی از بعضی محصولات کشاورزی که با بذرهای تراریخته ایجاد شده اند و توسط انسان مصرف می شود دارای آنتی بیوتیک هایی هستند که آن ها را در برابر آفات مصون کرده است. پس هنگامی که آن ها بصورت غذایی مصرف می شوند، نشان گرهای آنتی بیوتیکی در بدن ذخیره می ماند و اثرات قرص های آنتی بیوتیک را کاهش می دهد.
۵- کارآیی خود را به مرور زمان از دست خواهد داد؛ زیرا آفاتی که این بذرها برای مقاومت با آن ها ایجاد شده اند، در نهایت می توانند نسب به آن ها غالب شوند.
۶- محصولات تراریخته طعم های غیرمعمولی در مقابل محصولات طبیعی دارند.
۷- همانطور که قبلا بیان شد و با توجه به این که محصولات تراریخته ممکن است با کمک باکتری ها و ویروس ها اصلاح شده باشند، می توانند بیماری های جدیدی ایجاد کنند. و این یک تهدید بزرگ برای سلامتی انسان ها به شمار می آید.

اعتبار غذایی بذرهای تراریخته:

محصولاتی که از بذرهای تراریخته ایجاد شده اند از نظر ارزش غذایی، بی اعتبار هستند. از آنجایی که مهندسی ژنتیک تمایل زیادی به افزایش تولید محصولات تراریخته و طولانی شدن عمر آن ها دارد، برخی از ارزش های غذایی آن را از بین می برد. طبق تحقیقات انجام شده مشخص شده است که محصولاتی که بصورت آلی بوجود آمده اند در مقایسه با اصلاح شده ها اجزای غذایی بیشتری دارند. همچنین ادامه این تحقیقات نشان داده است که با مقاوم کردن بذرها در برابر آفات، فتوشیمایی های آنتی اکسیدانی موجود، کاهش می یابند. از این رو ،با اصلاح ژنتیکی بذرها، کیفیت به شدت کاهش می یابد.

جمع بندی

بذرهای اصلاح شده یا تراریخته، یکی از عجایب قرن بیست و یکم است. این بذرها به دلیل تغییری که در ساختار خود پیدا کرده اند، دارای ویژگی هایی هستند که در بذرهای والد آن ها وجود نداشته است. تغییر ژنتیکی بذرها در مواردی مانند مقاومت در برابر بیماری ها و علف کش ها می تواند مفید واقع شود، اما می تواند سلامتی انسان ها را دچار مشکل کند و در اکوسیستم اختلال بوجود آورد. نظر شما با خواندن تمام جوانب مثبت و منفی بذرهای تراریخته چیست؟ آیا شما مخالف هستید یا موافق؟ شما می توانید با نظرات خود ما را یاری نمایید.

کلمات کلیدی: ( مضرات محصولات تراریخته ، تراریخته چیست )